Inleiding Wiki bewerken

Hier vind je zoveel mogelijk informatie om je direct aan de slag te krijgen met het maken of bewerken van de pagina's in deze wiki. Misschien is het slim om eerst nog even de afspraken door te nemen als je dat nog niet gedaan had.

Wiki Markup?

De 'taal' waarmee je in een wiki dingen schrijft heet 'Wiki Markup' (eigenlijk dus vrij vertaald: Wiki Noteertaal). Net als met de nieuwe pagina komt het erop neer dat je alle tekst waarvan je wilt dat er iets bijzonders mee gebeurt tussen haakjes of anders bijzondere tekens zet.

Een eind verderop zul je er meer over lezen en zal ik de links naar meer info zetten.

Nieuwe pagina's maken

We hebben het allemaal wel eens meegemaakt: Je zit je thuis of op school te bedenkend dat je een heel leuk onderwerp wilt maken. Maar hoe doe je dat? Okay, waarschijnlijk hebben we het niet allemaal meegemaakt maar je begrijpt wat ik bedoel!

Een nieuwe pagina heeft in principe altijd een pagina waarvan ernaar verwezen wordt. Is die er niet dan moet je jezelf afvragen of de nieuwe pagina uberhaupt wel levensrecht heeft (tja, als er al niet naar verwezen hoeft te worden ...). Zorg ervoor dat je deze pagina voor je neus hebt en meld je jezelf aan als je dat nog niet gedaan had.

Klik op 'bewerken'. Een nieuwe pagina maak je dus door eerst een verwijzing te maken vanaf een andere. De verwijzing maak je door ergens de naam van je pagina op te schrijven tussen twee vierkante haakjes. Stel je wilt een pagina over Charmander maken, dan doe je dat door ergens op de pagina het volgende te schrijven:

[[Charmander]]

Nu is het natuurlijk geen gezicht als je dat ergens klakkeloos neerplant. Mooier is het als je het in een zinnetje zet met eventuele uitleg:

Er zijn veel Pokemon, maar de tofste is [[Charmander]]!

Dat ziet er dan zo uit in een wiki:

Er zijn veel Pokemon, maar de tofste is Charmander!

Als de pagina nog niet bestaat is de link rood, bestaat de link wel dan is deze blauw! Het enige dat je nu hoeft te doen om je mooie pagina over Charmander te maken is erop te klikken en je hebt een mooie nieuwe lege pagina voor je neus!

Opslaan of alleen even een voorbeeld

Zodra je iets hebt gedaan kun je de pagina opslaan. Helemaal onder aan je nieuwe pagina (of de pagina die je aan het bewerken bent) staan drie knoppen: 'Pagina opslaan', 'Bewerking ter controle bekijken' en 'Wijzigingen bekijken'.

Vooral de tweede is interessant. Je kunt hiermee namelijk de pagina zien zoals deze er uiteindelijk uit zou komen te zien. De bewerkingen zijn dan nog niet opgeslagen. Gebruik deze knop veel en gebruik 'Pagina opslaan' eigenlijk alleen maar als je er zeker van bent dat het zo goed is.

Heb je een klein scherm dan moet je even opletten hier: Wat je te zien krijgt is namelijk de hele pagina, en daaronder het formulier waarmee je alles kunt bewerken (en daaronder weer de drie knoppen). Let even goed op want je zult niet de eerste zijn die tijdens het lezen van zijn zelfgemaakte pagina vergeet dat hij eigenlijk nog in de bewerkingsmodus is en dat de pagina niet is opgeslagen!

Wil je de boel toch niet wijzigen klik dan op 'Annuleren'!

Inhoud, Hoofdstukken en Kopteksten

Inhoudsopgave

De inhoudsopgave op een wiki pagina wordt samengesteld uit de kopteksten. Misschien heb je in Word of een andere tekstverwerker ook al eens met kopteksten gewerkt. Zo niet: Doen want je kunt er sneller mooiere documenten mee maken ;-).

Soit, als je zelf een inhoudsopgave wilt hebben op je pagina dan hoef je niets anders te doen dan op zijn minst drie hoodstukekn of kopteksten aan te maken en daar lees je zo meer over. Heb je er minder dan drie en wil je toch een inhoudsopgave hebben dan zet je op de plaats waar je hem wilt hebben (dus bijvoorbeeld onder je korte inleiding) de volgende tekst: <source></source> Er komt dan precies op die plaats namelijk een inhoudsopgave.

Hoofdstukken en kopteksten

Zoals je op deze pagina kunt zien bestaat deze uit verschillende kopjes. Deze kopjes krijg je door ze als volgt te noteren:

==Hoofdonderwerp 1==
===Subonderwerp 1a===
===Subonderwerp 1b===
====Subsubonderwerp 1bb====
==Hoofdonderwerp 3==
===Subonderwerp 3a===

Tussen de secties in kun je fijn typen wat je er wilt hebben. In de inhoudsopgave komen al deze zaken netjes terug.

Nieuwe regels, witregels en paragrafen

Als je al je tekst op een normale manier achter elkaar inklopt ziet het er op een wiki pagina al snel uit als een enorme muur van tekst. Die wil niemand graag lezen, ook niet op zon- en feestdagen. Probeer de boel dus een beetje overzichtelijk te houden door je tekst netjes in paragrafen in te delen en ook gebruik te maken van witregels tussen secties.

Hoe doe je dat? Wel een nieuwe paragraaf begin je door in je tekst 1 witregel toe te voegen. Een witregel op een wiki maak je door 2 witregels in je tekst te zetten. Dus zo:

Dit is een lapje tekst.

Hierboven is nu een witregel, kijk maar eens hoe dat er hier uitziet.
Deze zin staat op een nieuwe regel, maar op de wiki ziet dat er verder net zo uit als de witregel hierboven. Pauper is dat!


En nu zitten er twee witregels tussen en dan wordt het er op de wiki maar eentje ... woah!

Dit ziet er op de wiki zo uit:

Dit is een lapje tekst.

Hierboven is nu een witregel, kijk maar eens hoe dat er hier uitziet.

Deze zin staat op een nieuwe regel, maar op de wiki ziet dat er verder net zo uit als de witregel hierboven. Pauper is dat!

En nu zitten er twee witregels tussen en dan wordt het er op de wiki maar eentje ... woah!

Verwijzingen of links naar andere plaatsen op internet

Natuurlijk kun je ook naar locaties op internet verwijzen. Stel dat je het regeltje tekst een eindje terug waarin we die verwijzing naar de Charmander pagina maakten ook nog naar de algemene pokemon pagina's op internet wilt laten verwijzen. Dan doe je bijvoorbeeld het volgende:

Er zijn veel Pokemon ([http://www.pokemon.com]), maar de tofste is [[Charmander]]!

En dat ziet er dan zo uit:

Er zijn veel Pokemon ([1]), maar de tofste is Charmander!

Zoals je ziet zet je de hyperlink in de markup tussen enkele geblokte haakjes. Links intern in de wiki staan tussen dubbele. Ook komt niet de hele hele hyperlink in beeld maar laat de wiki slechts een nummer zien. Dit is om een beetje ruimte te besparen zegmaar. Daarnaast is het ook mogelijk om helemaal onderaan je pagina een complete lijst van alle externe links weer te geven. Deze zullen dan genummerd zijn.

Mooier nog is als we het woordje 'Pokemon' zelf laten verwijzen, dat is meer de wiki stijl. Dit doe je door direct achter de hyperlink het woord of de zin neer te zetten (maar nog wel binnen de blokhaken):

Er zijn veel [http://www.pokemon.com Pokemon], maar de tofste is [[Charmander]]!

En dat ziet er dan zo uit:

Er zijn veel Pokemon, maar de tofste is Charmander!

Zoals je ziet is de complete hyperlink (dat ding met http ervoor) niet meer te zien en kun je fijn op het woordje 'Pokemon' klikken. Wel staat daar nu een soort pijltje bij zodat je wel doorhebt dat het een externe verwijzing is.

Plaatjes

Een foto zegt meer dan 1k woorden ... Maar hoe krijg je die erbij. Dat gaat wat ingewikkelder dan tekst natuurlijk.

Nog een belangrijke zaak: Plaatjes nemen mokerveel ruimte in beslag als je niet uitkijkt. Lees de afspraken nog eens goed door met betrekking tot plaatjes!!!

Plaatjes uploaden

Om te beginnen moet je eerst verzinnen welke plaatjes je allemaal in je tekst wilt hebben. Verzamel deze voor het gemak in een apart mapje op je computer ofzo. Geef er, ook weer voor het gemak, duidelijke namen aan. Bewerk de plaatjes indien nodig in een tekenprogramma zoals The Gimp of als het echt niet anders kan in Paint!

Vervolgens klik je op in het menu links op 'Bestand uploaden'. Je vind dit onder 'Hulpmiddelen', maar alleen als je bent ingelogd op de wiki.

In het formulier dat je voor je neus hebt staat alles al vrij duidelijk: Browse naar de naam van je bestand. Dit moet je inderdaad voor elk plaatje eventjes doen.

De bestandsbeschrijving is waar het echt interessant wordt. Je kunt je plaatje hier een andere naam geven. Plaatjes op mijn eigen computer heten vaak '001.png' of iets dergelijks. Vind ik makkelijk tijdens het bewerken. Op de wiki heten er al snel veel plaatjes zo, hier kun je het dus een fijnere duidelijke naam geven want de plaatjes kunnen op elke pagina op de wiki gebruikt worden.

Slim is denk duidelijke en bondig te zijn. Een foto van de eiffeltoren noem je natuurlijk niet '001.png' of 'toren.png' ofzo. 'Eiffeltoren.png' is prima. Als je meerdere foto's hiervan upload dan zet je er gewoon nummers achter.

Is het een screenshot dat je bij een tutorial wilt gebruiken dan is het wat moeilijker om er een duidelijke beschrijving aan te geven maar probeer dan vooral te bedenken of je plaatjes voor andere tutorials ook handig zouden kunnen zijn. Een plaatje van een transistor uit jouw project kan bijvoorbeeld ook handig zijn op de algemen pagina over transistoren. De naam 'Roald zijn transistor.png' is dan minder handig gekozen, 'transistor001.png' zou in dit geval wellicht handiger zijn.

Plaatjes in je tekst zetten

Voila, al je plaatjes zijn ge-upload en je hebt de namen onthouden (ja toch!!!!). Nu wil je ze in je tekst kwijt. Dit doe je door er weer vierkante haken omheen te zetten. Bijvoorbeeld:

[[Bestand:Charmander.png]]

Wat er dan gebeurt is pure magie:

Voila:

Er zijn veel Pokemon ([http://www.pokemon.com]), maar de tofste is [[Charmander]]! [[Bestand: Charmander.png]]

En dat ziet er zo uit:

Er zijn veel Pokemon ([2]), maar de tofste is Charmander!

En verder ...

Er zijn nog heel veel andere mogelijkheden. Zo kun je tekst vet schuin en vet en schuin Bovenaan het formulier waar je kunt bewerken staan een aantal van de gebruikelijke knoppen zoals je ze uit bv Word ook kent. Selecteer tekst en klik op de 'dikke b' om het vetgedrukt (bold) te krijgen. Je zult zien dat in je tekst er tekentjes voor en na worden gezet. Dit is weer een mooi voorbeeld van de Wiki Markup. Kijk bij de verwijzingen even naar het cheatsheet, daar kun je er nog veel meer van vinden.

Nog meer hierover kun je te weten komen door te bestuderen wat anderen al gedaan hebben. Op elke wiki pagina (ook die van wikipedia bijvoorbeeld) staat 'broncode weergeven' ofwel 'bewerken'. Je kunt door daarop te klikken de wiki markup van die pagina bekijken en zien hoe iemand iets voor elkaar gekregen heeft.

Let er wel even op dat je geen bewerkingen maakt en deze vervolgens opslaat ... ... ...

Verwijzingen

Cheatsheet met daarin de meest voorkomende markup voor tekststijlen.

Hulp bij het bewerken (engels)